ŞAŞILIK (GÖZ KAYMASI)

Şaşılık Nedir?
Şaşılık gözlerin karşıya ya da yanlara bakarken aynı hizada durmaması, aynı noktaya bakmamasıdır. Kayma sadece bir gözde ya da iki gözde olabilir.

Gizli Şaşılık (Göz Kayması) Nedir?
Göz kaymasının sürekli değil de zaman zaman ortaya çıkmasıdır.

Şaşılık (Göz Kayması) Neden Oluşur?
Her bir gözde gözümüzü hareket ettirmemizi sağlayan 6 kas ve bu kasları çalıştıran sinirler mevcuttur. Şaşılığın kesin nedeni belli değildir. Ancak göz kasları ile onların sinirleri arasındaki uyumsuzluktan kaynaklandığı düşünülmektedir. Özellikle erişkinlerdeki sinir felçleri başta olmak üzere bazen nörolojik problemler de şaşılığa neden olabilir.

Ayrıca şaşılıkta genetik faktörlerde önemlidir. Akrabalarında şaşılık bulunan kişilerde şaşılık gelişme olasılığı daha fazladır.

Şaşılık (Göz Kayması) Belirtileri Nelerdir?
Karşıya ya da diğer yönlere (sağ, sol, yukarı, aşağı) doğru bakışta gözlerin aynı hizada durmaması şaşılığın temel belirtisidir.

Şaşılık hastalarında genellikle yüksek numaralı göz bozukluğu ve göz tembelliği de bulunur. Dolaysıyla bu hastaların birçoğu normalden daha az görmektedir. Ayrıca gözler bir arada kullanılmadığından bu hastalarda üç boyutlu görme ve derinlik algısı daha zayıftır.

Gizli kayması olan hastalar yakın okumada zorluk, baş ağrısı ve göz sulanması gibi şikayetlerden de yakınabilirler.

Şaşılık (Göz Kayması) Nasıl Tedavi Edilir?
Şaşılık hastalarının tedavisinde ilk basamak gözlük tedavisidir. Özellikle içe kayması olan hastalara, damlalı ölçüme göre mümkün olduğu kadar yüksek numaralı gözlük verilir. İkinci aşamada varsa göz tembelliği düzeltilir. Bu amaçla iyi gören gözün kapatılıp, az gören göz yakın faaliyetleri ile çalıştırılır. Bazı şaşılıklarda göz kaslarını çalıştıran egzersizler verilebilir. Bu tedavilerle düzelmeyen şaşılıklarda ise ameliyat yapılır.

Gözlüğün Şaşılık (Göz Kayması) Üzerindeki Etkisi Nedir?
Gözlük şaşılık hastasında ilk başvurulacak tedavi yöntemidir. Özellikle içe kayması ve hipermetropu bulunan çocuklarda gözlük şaşılığı düzeltebilir. Ancak burada unutulmaması gereken nokta gözlük çıkarıldıktan sonra kaymanın devam edeceğidir. Bu beklenen bir durum olup gözlüğün tedavide işe yaramadığı anlamına gelmemektedir.

Ayrıca bazı hastalarda şaşılık gözlükle kısmen düzelmekte, düzelmeyen kısım için ameliyat gerekmektedir. Bu hastalarda da ameliyat sonrası gözlükle kayma tamamen düzelir. Ama gözlük çıkarıldığında kayma kısmen devam eder ki bu beklenen bir durumdur.

Çocuğum Sürekli Gözlük mü Takacak?
Şaşılık hastalarında hipermetrop başta olmak üzere göz bozukluğu daha sık görülür. Hipermetropu olan çocukların önemli bir kısmında numara zamanla düşmektedir. Ama düşmeyen ve devamlı yüksek numara kullanmak zorunda olan hastalarda mevcuttur.

Şaşılık (Göz Kayması) Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Şaşılık ameliyatı duruma göre tek göze ya da her iki göze yapılır. Ameliyatta gözleri hareket ettiren kaslara zayıflatma ya da güçlendirme işlemleri uygulanır. Kayma açısının fazlalığına göre bu işlem bir ya da iki kasa yapılır. Ameliyat yaklaşık 30 dk sürer. İyi planlama yapılırsa başarısı % 90 üzerindedir.

Şaşılık (Göz Kayması) Ameliyatını Ne Zaman Yaptırmalıyım?
Bu sorunun cevabı her şaşılık için aynı değildir. Ama genel kural olarak göz tembelliği düzeltildikten sonra şaşılık ameliyatı çok gecikmeden yaptırılmalıdır. Çünkü tembellik tedavisi ile her bir gözün ayrı ayrı iyi görmesi sağlanır. Ama şaşılık düzelmedikçe üç boyutlu görme ve derinlik algısı gelişmez. Üç boyutlu görme gelişimi 6-7 yaşından sonra durur. Bu nedenle tembellik düzelir düzelmez şaşılık ameliyatı yaptırılmalıdır.

Bunun yanında göz tembelliği düzeltilmeden erken ameliyat yaptırmakta iyi değildir. Çünkü göz tembelliği düzeltilmeden yapılan ameliyatların başarı şansı daha düşüktür.